سعد بن حنظله تمیمی

سعد بن حنظله تمیمی از بزرگان یاران امام حسین(ع) که در روز عاشورا در صحرای کربلا (سال ۶۱ق) به شهادت رسید.

نام

ابن شهر آشوب در مناقب و علامه مجلسی در بحارالانوار، وی را با همین نام در شمار شهدای کربلا ذکر کرده‌اند، اما تستری معتقد است که نام صحیح وی حنظلة بن أسعد شبامی است که در عیون اخبار الرضا(ع) به صراحت آمده است، و این اشتباه بر اثر جا به جا شدن نام پسر و پدر و همچنین تحریف أسعد به سعد، پدید آمده است.

در کربلا

سعد از بزرگان لشکر امام حسین (ع) بود و در روز عاشورا هنگامی که جنگ بالا گرفته بود، به خدمت امام (ع) رسید و از امام (ع) اجازه نبرد خواست. پس از کسب اجازه و خداحافظی با امام (ع)، به میدان جنگ شتافت در حالی که با صدای بلند این رجز را می‌خواند:

صبرا علی الاسیاف و الاسنةصبرا علیها لدخول الجنه
و حورٌ عین ناعمات هُنّهلمن یریدٌ الفوزَ لا بالظنةِ
یا نفس للراحتِه فاجهدنهو فی طلاب الخیر فادرغبنه
صبر کن در زیر شمشیر و سنانصبر کن بر آن در آیی در جنان
در بر سیمین بران از حوریانهر که فوز نغز خواهد بی‌گمان
کن تلاش راحتی‌ای جان جاندر تلاش خیر باش اندر جهان

شهادت

چنانکه تاریخ حکایت دارد نبرد او قبل از ظهر روز عاشورا بوده است. ابن شهر آشوب مازندرانی در مناقب می‌نویسد: او بعد از خالد بن عمرو ازدی و قبل از عمیر بن عبدالله مذحجی به میدان مبارزه رفت و پس از جنگی دلیرانه جمع کثیری را به قتل رساند و بسیاری را مجروح نمود و در دفاع از حرم آل علی (ع) در صحرای کربلا به شهادت رسید.

پانویس

  1. ابن شهرآشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۱۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۱۸.
  2. ابن بابویه، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۲، باب ۵۶، حدیث۵، صص۳۰۳-۳۰۴.
  3. تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۷۶-۷۷؛ ج۵، ص۳۱.
  4. ابن شهرآشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۱۰؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۲۲؛ قمی، نفس المهموم، ۱۴۲۱ق، ص۲۶۰-۲۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۱۸.
  5. قمی، در کربلا چه گذشت، ۱۳۸۱ش، ص۲۶۲-۲۶۳.
  6. ابن شهرآشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۱۱۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۱۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۲۲؛ قمی، نفس المهموم، ۱۴۲۱ق، ص۲۶۰-۲۶۱.

منابع

  • ابن شهرآشوب، محمد بن علی، المناقب، قم، نشر علامه، ۱۳۷۹ق.
  • امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
  • تستری، محمد تقی، قاموس الرجال، قم، موسسه النشر الاسلامی، ۱۴۱۴ق.
  • قمی، عباس، نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم و یلیه نفثة المصدور فیما یتجدد به حزن العاشور، قم، المکتبه الحیدریه، ۱۴۲۱ق.
  • قمی، عباس، در کربلا چه گذشت؟ ترجمه نفس المهموم، تحقیق و ترجمه محمد باقر کمره‌ای، قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۱ش.
  • مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفا، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.